Σύνοδος Κορυφής: Η Μητέρα των Μαχών για το μέλλον της Ευρώπης 07/12/2011 - 13:45 | Η απειλή υποβάθμισης της ευρωζώνης και του EFSF από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s...

αυτή την εβδομάδα είναι για πολλούς η απόδειξη ότι η ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής στις 8-9 Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες είναι η κρισιμότερη των τελευταίων ετών. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να συμφωνήσουν στα απαραίτητα μέτρα για την αποφασιστική αντιμετώπιση της κρίσης χρέους που απειλεί το μέλλον της ζώνης του ευρώ. Οι κυβερνήσεις είναι έτοιμες να πάνε ένα βήμα μπροστά σε σύγκριση με τη Σύνοδο της 26ης/27ης Οκτωβρίου, προωθώντας το γαλλογερμανικό σχέδιο για τη δημοσιονομική ένωση με τις αυτόματες κυρώσεις, ωστόσο απομένουν πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες να διευκρινιστούν, κάτι που αναμένεται να γίνει μέσα στους επόμενους μήνες. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της Συνόδου, το βράδυ της Πέμπτης θα γίνει το άτυπο δείπνο των Ευρωπαίων ηγετών (20:30 - 23:30 ώρα Ελλάδος), ενώ είναι πιθανό να ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι και τον επικεφαλής της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο. Νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής (12:00 - 14:30) θα γίνει η κύρια συνεδρίαση του Συμβουλίου και θα ακολουθήσει το δείπνο εργασίας (14:30 - 16:00). Αμέσως μετά θα γίνει η συνέντευξη των κ.κ. Ρομπάι-Μπαρόζο και στη συνέχεια είναι πιθανό να γίνουν συνεντεύξεις Τύπου από τις εθνικές αντιπροσωπείες. Στην πρόσκλησή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες, ο Χέρμαν βαν Ρομπάι αναφέρει ότι στο άτυπο δείπνο της Πέμπτης θα συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις στις αγορές, καθώς και η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση. Η συζήτηση αυτή, στην οποία έχει προσκληθεί και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, θα είναι στη βάση έκθεσης που έχει ετοιμάσει ο κ. Ρομπάι μαζί με τον κ. Μπαρόζο και τον πρόεδρο του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Στην έκθεση αυτή φέρεται να προτείνει να χάνουν οι χώρες που δέχονται διεθνή οικονομική βοήθεια προσωρινά το δικαίωμα ψήφου στην ΕΕ, σε περίπτωση που δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους. Ωστόσο, η πρόταση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και μοιάζει να έχει ήδη εγκαταλειφθεί. Όπως αναφέρει το έγγραφο, πρόκειται για «έναν πιο παρεισφρητικό έλεγχο των εθνικών δημοσιονομικών πολιτικών από την ΕΕ», ώστε να επιτευχθεί «υψηλότερος βαθμός σύγκλισης στην Ευρωζώνη». Την Παρασκευή, μετά την υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης με την Κροατία, θα συζητηθούν ευρύτερα τα μέτρα που θα βγάλουν την Ευρώπη από την κρίση. Όπως τονίζει ο κ. Ρομπάι, τους προηγούμενους μήνες ελήφθησαν σημαντικές αποφάσεις, οι οποίες τώρα πρέπει να εφαρμοστούν, κάτι οποίο θα πρέπει να είναι σαφές και στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής. Πάντως οι «καθαρές λύσεις» για την κρίση χρέους είναι, προς το παρόν τουλάχιστον, εκτός ατζέντας: Η έκδοση κοινών ευρωομολόγων παραπέμφθηκε στις ελληνικές καλένδες, όπως φάνηκε και στη συνάντηση της Άνγκελα Μέρκελ με τον Νικολά Σαρκοζί την περασμένη Δευτέρα, ενώ ταυτόχρονα αποκλείεται η «απεριόριστη» αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ. Το σχέδιο που φαίνεται ότι προωθείται προβλέπει την χορήγηση από τις εθνικές κεντρικές τράπεζες δανείων στο ΔΝΤ, ώστε αυτό με τη σειρά του θα τα δίνει στις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα δανεισμού στις αγορές. Η προώθηση αυτού του σχεδίου κρίνεται απαραίτητη μετά την αποτυχία των Ευρωπαίων να αυξήσουν τη «δύναμη πυρός» του προσωρινού μηχανισμού ευρωστήριξης EFSF μέσω της μόχλευσης στο 1 τρισ. ευρώ. Το ποσό που θα μπορούσε να διατεθεί μέσω του ΔΝΤ (αφού η ΕΚΤ απαγορεύεται να δανείζει απευθείας τα κράτη) ίσως ανέλθει μέχρι τα 200 δισ. ευρώ. Έρχεται το «διπλό μπαζούκα» Επί τάπητος είναι και το σχέδιο για το διπλό «μπαζούκα», με την παράλληλη λειτουργία του EFSF και του μόνιμου μηχανισμού στήριξης ESM, ώστε να αυξηθεί η «δύναμη πυρός» των ευρωμηχανισμών, σε συνδυασμό με την αυξημένη βοήθεια από το ΔΝΤ. Δηλαδή, εξετάζεται το ενδεχόμενο να συνεχίζει να λειτουργεί ο EFSF και ταυτόχρονα, μέσα στο 2012, να ενεργοποιηθεί ο ESM, ο οποίος προβλεπόταν να «διαδεχθεί» τον EFSF στα μέσα του 2013. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, η Ευρωζώνη να διαθέτει ένα «οπλοστάσιο» ύψους 940 δισ. ευρώ. Επί τάπητος είναι ακόμα η δυνατότητα χρηματοδότησης τoυ ESM από την ΕΚΤ, κάτι που είχε αποκλεισθεί για τον EFSF. Ακόμα, εϊναι πολύ πιθανό να υιοθετηθεί μία πιο «ευέλικτη» διατύπωση για τη συμμετοχή ιδιωτών σε μελλοντικές αναδιαρθρώσεις χρέους, χωρίς ωστόσο να εγκαταλειφθεί η θέσπιση «ρητρών συλλογικής δράσης» (collective action clauses).