οφθαλμού το ότι η διάψευση της ελπίδας για υπέρβαση της κρίσης άρχισε να απονομιμοποιεί την εξουσία. Ήταν η εποχή κατά την οποία η ελληνική κοινωνία, βομβαρδιζόμενη από τους κάθε είδους προπαγανδιστές, παρέπαιε, παλινδρομώντας ανάμεσα στην κατάθλιψη, την απόγνωση, την αυτομαστίγωση και την οργή. Απ’ όλες αυτές τις αντιφατικές ψυχολογικές τάσεις κυριάρχησε η οργή.
Τα πρωτοφανή γεγονότα στις εκδηλώσεις για την εθνική επέτειο σ’ όλη σχεδόν την Ελλάδα είναι στοιχειακά κοινωνικά φαινόμενα, που δεν αναχαιτίζονται με από καθέδρας καταδίκες. Οι πολιτικοί και τα ΜΜΕ, που χρησιμοποίησαν τα πιο σκληρά λόγια για να τα καταδικάσουν, δεν αναλογίστηκαν για ποιο λόγο πολίτες που πριν από δύο τρία χρόνια θα χειροκροτούσαν τους επισήμους αυτή τη φορά τούς αποδοκίμασαν και τους εκδίωξαν. Η απάντηση βρίσκεται στο κοινωνικοοικονομικό κραχ, που συσσώρευσε κοινωνική απόγνωση και τη μετάλλαξε σε κοινωνική οργή. Το γεγονός ότι για πρώτη φορά μεταπολεμικά γίνεται αδύνατη η αναπαραγωγή της υφιστάμενης κοινωνικής δομής καθιστά το τοπίο ολοένα και πιο εύφλεκτο και αναγορεύει το πεζοδρόμιο σε βασική παράμετρο των πολιτικών εξελίξεων.
Επιβεβαιώνοντας το βιβλικό ρητό «μωραίνει Κύριος ον βούλεται απωλέσαι», η κυβέρνηση και, ευρύτερα, οι εξουσιαστικές ελίτ αρνήθηκαν εξαρχής να δουν την πραγματικότητα. Χρειάζονταν οπωσδήποτε έναν υποκινητή και γι’ αυτό γρήγορα υιοθέτησαν το δόγμα Πάγκαλου, ότι ο οργανωτής και αυτουργός κάθε εκδήλωσης αποδοκιμασίας και προπηλακισμού είναι ο ΣΥΡΙΖΑ!
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κόμμα διαμαρτυρίας. Μέσω του πολιτικού ακτιβισμού προσπαθεί να αναγορευθεί σε εκφραστή του αντιμνημονιακού φάσματος. Στο πλαίσιο αυτό, ευνοεί τις ποικίλες μορφές κοινωνικής διαμαρτυρίας και ανυπακοής. Μέλη του συμμετέχουν ή και πρωτοστατούν σε εκδηλώσεις αποδοκιμασίας, αλλά ως πολίτες κι όχι ως καθοδηγητές. Το κύμα των εκδηλώσεων αυτών είναι αυθόρμητο και ιδεολογικοπολιτικά αδέσποτο. Σ’ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, άλλωστε, οι ιδιότυποι αυτοί διαδηλωτές ήταν ψηφοφόροι και πρώην μέλη του ΠΑΣΟΚ.
Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να μην είναι αυτό που του αποδίδουν, αλλά είναι το κόμμα που προσφερόταν για να του φορέσουν το κοστούμι του υποκινητή. Με τη δαιμονοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση προσπάθησε να ανασχέσει και τη διαρροή «πράσινων» ψηφοφόρων προς τα αριστερά, αλλά μάλλον κατάφερε το αντίθετο. Αποδίδοντάς του έναν κεντρικό πολιτικό ρόλο που δεν έχει, αντί να τον απομονώσει, στέλνει στην αγκαλιά αυτού του κόμματος αγανακτισμένους ψηφοφόρους. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο ισολογισμός είναι θετικός για το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα.
Η θεωρία του μεγάλου υποκινητή όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά και σήμερα δεν πείθει κανέναν. Το ίδιο και η ρητορική των κυρίαρχων ΜΜΕ περί προσβολής των θεσμών και βεβήλωσης της εθνικής επετείου. Οι πολίτες που αποδοκίμασαν τους επισήμους μπήκαν στη σκηνή επειδή έχουν αγανακτήσει γι’ αυτό που συμβαίνει στους ίδιους και στη χώρα. Ορισμένοι εξ αυτών το Μάιο 2010 αντιμετώπισαν το Μνημόνιο ως αναγκαίο κακό και υπέστησαν, χωρίς αντίδραση, θυσίες για να ξεπεραστεί η κρίση. Οι ίδιοι αυτοί πολίτες σήμερα κινητοποιούνται από ένστικτο κοινωνικής αυτοσυντήρησης και από αίσθημα βαθιάς ταπείνωσης και αδιεξόδου.
Το κίνημα των «Αγανακτισμένων» δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από αυθόρμητο, ιδεολογικά ποικιλόχρωμο και πολιτικά αδέσποτο. Κατά μία έννοια, είναι το όχημα μέσα από το οποίο εκφράζεται η διάχυτη κοινωνική οργή. Κοινός παρονομαστής του πλήθους είναι η απέχθεια και η εναντίωση σ’ ένα πολιτικό σύστημα που βούλιαξε στη διαπλοκή και στη διαφθορά, που έφερε τη χώρα στο χείλος του γκρεμού και που μετά, στο όνομα της διάσωσης, δημιουργεί οικονομικά και κοινωνικά ερείπια.
Η εχθρότητα των ελίτ είναι εξόφθαλμη, αλλά ακόμα και τα κυρίαρχα ΜΜΕ υποχρεώθηκαν να κάνουν στροφή και να εγκαταλείψουν τη θεωρία των δυναμικών μειοψηφιών. Οι εκδηλώσεις αποδοκιμασίας δεν είναι, βεβαίως, ούτε μόδα ούτε επιδημία. Πολλαπλασιάζονται και προσλαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις, επειδή, εκτός από τους στρατευμένους ακτιβιστές, συμμετέχουν ενεργά και απλοί πολίτες. Και συμμετέχουν απλοί πολίτες, επειδή κλιμακώνεται η απονομιμοποίηση της εξουσίας. Η καθεστωτική τύφλωση, όμως, εμποδίζει τις εξουσιαστικές ελίτ να δουν ότι όλες αυτές οι εκδηλώσεις είναι πρόδρομα φαινόμενα ανάφλεξης. Με τη ρητορική τους, μάλιστα, ερεθίζουν τους αγανακτισμένους και φέρνουν πιο κοντά την κοινωνική έκρηξη. Το δράμα είναι ότι το λογαριασμό του τυχοδιωκτισμού των εξουσιαστικών ελίτ θα τον πληρώσει η Ελλάδα.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 3/11/11
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου